Մաթեմատիկա ինքնաստուգում՝ մայիս 2023թ․

1. Տասնորդական կոտորակը գրիր դիրքային գրառումով:   58/100

58/100=0,58

2. Խառը թիվը գրիր տասնորդական կոտորակի տեսքով: 14 ½

141:2=70,5

3. 7,87;  7,78;  7,70;  8 թվերից ո՞րը պետք է տեղադրել ∗ -ի փոխարեն, որպեսզի 7,7 <∗ <7,8 անհավասարությունը լինի ճիշտ:

7,7<7,78<7,8

4. Գտիր թիվ, որը 6.8 -ից մեծ է այնքանով, որքանով 38,04 -ը մեծ է 21.2 -ից:

38,04-21,2=16б84     6,8+16,84=23,64

5.Գործվածքի 3,5 մ-ի համար վճարեցին 486.5 դրամ:

Հաշվիր 15.25 մ գործվածքի գինը:

486,5:3,5=139                  15,25*139=2119,75 Պատ՝ 2119,75 դրամ

6. Երկու թվերի արտադրյալը հավասար է 231.25-ի: Եթե մի արտադրիչը մեծացնենք 2.5-ով, իսկ մյուսը թողնենք անփոփոխ, ապա արտադրյալը հավասար կլինի 323.75-ի: Գտիր այդ թվերը:

x*y=231.25      

(2,5+x)*y=323,75       2,5y+231.25=323,75       2,5y=323,75-231,5=92,5

y=92,5:2   y=46,25      x=231,25:46,25=5

Պատ՝ 46,25  և 5

7.Ուղղանկյան երկարությունը 5.35 մ է, իսկ լայնությունը՝ 4.75 մ:

Հաշվիր ուղղանկյան մակերեսը և կլորացրու այն մինչև տասնորդականների կարգը

5,35×4,75=25,4125=25,4

8. Լուծիր հավասարումը՝ −15y−36=8y+148

-36-148=8y+15y

-184=23y

y=-184:23

y=-8

9. Գտիր 74<x<77 անհավասարման բոլոր ամբողջ լուծումները:

75,76,

10.Բեռնատարի արագությունը 18 կմ/ժ-ով մեծ է ավտոբուսի արագությունից:

Նրանք միաժամանակ իրար ընդառաջ դուրս եկան երկու քաղաքներից, որոնց միջև հեռավորությունը 632 կմ է:

Գտիր բեռնատարի և ավտոբուսի արագությունները, եթե հայտնի է, որ նրանք հանդիպեցին շարժումը սկսելուց 4 ժամ հետո:

4*(x+x+18)=632        8x+72=632       8x=560     x=70         x+18=88

Պատ՝ 70 կմ/ժ և 88 կմ/ժ

Պատ՝ 70 կմ/ժ և 88 կմ/ժ

Մաթեմատիկա դասարանական 12․05․2023թ․

12.05.2023թ-Տասնորդական կոտորակների կլորացումը

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1200-ա,գ,ե; 1201; 1202-ա,գ; 1215-ա,գ; 1217; 1218

1200. Գրե՛ք այն բոլոր թվանշանները, որոնք աստղանիշի փոխարեն

գրելու դեպքում կլորացումը ճիշտ կատարված կլինի.

ա) 2,66,2,661 , 2,662 , 2, 663 ≈ 2,66 ,

գ) 18,6 ≈ 18,5, 18,55,18,56,18,57,18,58,18,59 , ե) 7,5 ≈ 7,5 , 7,511 , 7,52 , 7,53 , 7,54

1201. Աղյուսակում գրված թվերը կլորացրե՛ք մինչև տվյալ կարգը.

ԹԻՎԸ	256,7235	897,6954	398,0079	105,3628
Մինչև հարյուրակները	300	900	400	105
Մինչև տասնյակները	260	900	400	110
ՄԻնչև միավորները	257	898	398	105
Մինչև տասնորդականները	256,7	897,7	398,0	105,4
Մինչև հարյուրորդականները	256,72	897,70	398,01	105,36
ՄԻնչև հազարերորդականները	256,724	897,695	398,008	105,363

1202. Հաշվե՛ք և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները.

ա) 0,377 + 3,409 – 2,1006=1,6854»1,69

գ) 4,5 + 0,3796 + 1,225=6,1146»6,11

1215. Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) (x + 324) + 18 = 555,

x=555-324-18=213

x=

գ) (x – 83) + 215 = 940

940-215=725

725+83=808

X=808

1217. 8/9 մ երկարություն ունեցող ձեռնափայտը կազմված է երկու մասից

։ Մի մասի երկարությունը 2/9մ է։ Որքա՞ն է մյուս մասի երկարությունը

X+2/9=8/9

8/9-2/9=6/9=2/3

X=2/3

1218. AB հատվածի երկարությունը 14 սմ է։ Նրա վրա նշված է այնպիսի

M կետ, որ AM = 9 սմ, և այնպիսի K կետ, որ BK  = 3 սմ։ Գտե՛ք

MK հատվածի երկարությունը։

14-(9+3)=2

Մաթեմատիկա տնային 12․05․2023թ․

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1200-բ,դ,զ; 1202-բ,դ; 1214; 1215-բ,դ; 1216;

1200. Գրե՛ք այն բոլոր թվանշանները, որոնք աստղանիշի փոխարեն

գրելու դեպքում կլորացումը ճիշտ կատարված կլինի.

բ) 0,31,0,32,0,33 , 0,34 ≈ 0,3 ,

դ) 25,031,25,032,25,033,25,034 ≈ 25,04 ,

զ) 800,001,800,002,800,003,800,004 ≈ 800 ։

1202. Հաշվե՛ք և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները.

բ) 12,4589 – 6,27 + 1,395=7,5839»7,58

դ) 0,1 – 0,01 – 0,001=0,089»0,09

1215. Լուծե՛ք հավասարումը.

 դ) (x – 90) – 617 = 1000,

x=1000+617=1617

1617+90=1 707

X=1707

բ) (x + 10) – 56 = 344,

x=344+56-10=390

1214. Ճի՞շտ է արդյոք կազմված հետևյալ աղյուսակը.

ԲԱԺԱՆԵԼԻ	2375	9357	527345	46625
ԲԱԺԱՆԱՐԱՐ	14	231	15067	321
ՔԱՆՈՐԴ	169	404	35	15
ՄՆԱՑՈՐԴ	9	223	0	147
	Ճիշտ է	սխալ է	Ճիշտ է	սխալ է

1216. Գրե՛ք երկու կանոնավոր և երեք անկանոն կոտորակներ, որոնցից

յուրաքանչյուրի համարիչի և հայտարարի գումարը հավասար

է 18‐ի։

10/8,12/6,16/2 — անկանոն

2/16,3/15,1/17 — կանոնավոր

Մաթեմատիկա տնային 08․05․2023թ․

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1180-բ,դ; 1182-բ,դ,զ; 1183-բ,դ,զ; 1188-բ,դ; 1189; 1190-ա,գ

1190. Քանի՞ ժամ է միլիոն շաբաթը։

7*24*1000000=168 000 000

1180. Աստղանիշի փոխարեն դրե՛ք համեմատման համապատասխան

նշանը, որպեսզի ստացվի ճիշտ անհավասարություն.

բ) 741 ։ 9,4  > 74,1 ։ 9,4 ,

դ) 7,26 ։ 5,17 < 7260 ։ 5,17 ։

1182. Կատարե՛ք բաժանում.

 դ) (–19,558) ։ (–7,7)= 2,54 ,

բ) (–32,8) ։ (–8,2) ,

զ) 2,304 ։ 7,2 ,

1183. Լուծե՛ք հավասարումը.

դ) (–3) ⋅ x + 1 = +22,

-3×7=21

21+1=22

X=-7

բ) (–7) ⋅ x = +42

6*7=42

X=-7

1188. Կատարե՛ք գործողությունները.

բ) (20808 ։ 18 – 89112 ։ 1128) ⋅ 5=5385

1. 20808:18=1 156

• 89112 ։ 1128=79

• 1156-79=1 077

• 1077*5=5385

դ) (41000 – 8512) ։ 262 + (261 ։ 29) ⋅ 30=394

261:29=9

9×30=270

41000-8512=32 488

32 488:262=124

270+124=394

Մաթեմատիկա դասարանական 08․05․2023թ․

08.05.2023թ-Տասնորդական կոտորակների բաժանումը

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1180-ա,գ; 1181; 1182-ա,գ,ե; 1183-ա,գ; 1187; 1188-ա,գ; 1189

1180. Աստղանիշի փոխարեն դրե՛ք համեմատման համապատասխան

նշանը, որպեսզի ստացվի ճիշտ անհավասարություն.

ա) 1234 ։ 26 > 12,34 ։ 26 ,

  47 7/13   >  0,47

գ) 0,1901 ։ 2 < 1901 ։ 2 ,

0,09505<950,5

1181. Ուղղանկյան երկարությունը 26,53 դմ է, իսկ մակերեսը 465,8668 դմ2 է։ Գտե՛ք ուղղանկյան լայնությունը։

465,8668։26,53=17,56

Պատ՝ 17,56

դմ

1182. Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 52,3527 ։ 3,27 =5235,27:327=16,01

ե) 0,1938 ։ 0,51 =19,38:51=0,38

գ) 25,52 ։ (–5,5) =255,2: (-55)=-4,64

1183. Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) (–8) ⋅ x = –24,

x=-24: (-8)=3

գ) (+4) ⋅ x = –72,

x=-72 : (-4)=8

զ) (–6) ⋅ x – 7 = –25

-25+7=-6x

-6x=-18

X=-18: (-6)=3

1187. B բնակավայրից դեպի C բնակավայրը ճանապարհվեց հետիոտնը,

որի արագությունը 4 կմ/ժ էր։ Նրա հետ միաժամանակ A

բնակավայրից դեպի C մեկնեց ավտոբուսը, որի երթուղին

անցնում էր B-ով։ Գտե՛ք ավտոբուսի արագությունը, եթե այն 15 ր

անց հասավ հետիոտնին, իսկ A և B բնակավայրերի հեռավորությունը

11 կմ էր։

4×1/4=1

11+1=12

12×4=48

Պատ՝ 48 կմ/ժ

1188. Կատարե՛ք գործողությունները.

ա) (283 ⋅ 63 + 26650 ։ 13) ⋅ 4 – 182=79334

1․ 283*63=17829

2.26650:13=2050

3.17829+2050=19879

4.17829*4=79516

5.79516-182=79334

 գ) 23056 – (15300 + 185) ։ 163=22961

1.15300+185=15485

2.15485:163=95

3.23056-95=22961

1189. Քանի՞ օր է 3 միլիոն ժամը։

3000000:24=125000 օր

Մաթեմատիկա դասարանական 05․05․2023թ․

05.05.2023թ-Տասնորդական կոտորակների բաժանումը

Տեսություն՝

Տասնորդական կոտորակի բաճանումը 0,1; 0,01; 0,001… թվերի վրա

Դիտարկենք 0,1-ի, 0,01-ի և 0,001-ի բաժանման օրինակներ՝ կիրառելով տասնորդական կոտորակների վրա բաժանման կանոնը՝

• բաժանելիում և բաժանարարում ստորակետները դեպի աջ տեղափոխում ենք այնքան թվանշաններով, որքան թվանշաններ կան ստորակետից հետո բաժանարարում
• հետո  ստացված բնական թվի վրա կատարում ենք բաժանումը

734,6:0,1=7346:1=7346

54,45:0,01=5445:1=5445

1,389:0,001=1389:1=1389 

Որպեսզի տասնորդական կոտորակը բաժանել 0,1, 0,01, 0,001,.. համակարգային տասնորդական կոտորակների վրա, պետք է նրա ստորակետի նշանը դեպի աջ տեղափոխել այնքան թվանշաններով, որքան զրոներ կան բաժանարարում մեկից առաջ (կամ  որ նույնն է՝ բաժանելին ու բաժանարարը բազմապատկել 10-ով, 100-ով, 1000-ով և այլն):

Եթե թվանշանները պակասում են, ապա պետք է տասնորդական կոտորակի վերջում ավելացնել այնքան զրոներ, որքան անհրաժեշտ է:

Օրինակ

346:0,1=346,0:0,1=3460:1=3460

74,5:0,01=74,50:0,01=7450:1=7450

1,4:0,001=1,400:0,001=1400:1=1400

0,08:0,0001=0,0800:0,0001=00800:00001=800:1=800

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1174-ա,գ,ե; 1175-ա,գ,ե,; 1177-ա,գ,ե; 1178-ա,գ; 1184; 1186-ա,գ

1174. Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 8,368 ։ 2=4,184

գ) 0,0225 ։ 15=0,0015

ե) 6,25 ։ 125=0,05

1175. Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 40,25 ։ 2,3=17,5

գ) 30,303 ։ 33,3=0,91

ե) 35,601 ։ 0,01=3 560,1

1177. Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 1000 ։ 0,25=100000:25=4 000

գ) 7920 ։ 3,6=79200:36=2 200

ե) 276 ։ 2,3=2760:23=120

1178. Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 3,87x = 7,74

x=7,74:3,87=774:387=2

    գ) 0,32x = 0,48

x=0,48:0,32=48:32=1,5

1184. Ինչի՞ է հավասար 1,73 , 2,563 , 0,82 , 11,729 , 1,6 , 529,1 , 837,2, 61,9,

0,01 թվերից ամենամեծի և ամենափոքրի գումարը։

0,01+837,2=838,21

Պատ՝837,21

1186. Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 8x + 3 = 14

14-3=11

8x=11                                                                         

X=11/8=1 3/8=1,375

գ) 5x – 10 = 2,

5x=12

X=12/5=2 2/5=2,4

Մաթեմատիկա տնային 05․05․2023թ․

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1174-բ,դ,զ; 1175-բ,դ,զ; 1177-բ,դ,զ; 1178-բ,դ; 1185; 1186-բ,դ

դ) 10,5 ։ 7=1,5

բ) 17,024 ։ 4=4256

զ) 10,08 ։ 24=0,42

1175. Կատարե՛ք բաժանում.

բ) 4,221 ։ 0,63 = 6,7

 զ) 0,13464 ։ 0,396= 0,34

դ) 9,3456 ։ 10,62 = 93456 : 106200=0,88

1177. Կատարե՛ք բաժանում.

դ) 1295 ։ 0,37 = 129500:37=3500

բ) 169 ։ 1,3 =1690:13=130

զ) 10572 ։ 8,81 =1057200:881=1 200             

1178. Լուծե՛ք հավասարումը.

բ) 8,13x = 24,6339

x=24,6339:8,13=3,03

դ) 7,25x = 9,425 ։

x»942,5:725=9425:7250=1,3

1185. Խորանարդի բոլոր կողերի երկարությունների գումարը 132 սմ է։

Գտե՛ք նրա ծավալը։

1․ 132:12=11

V=11x11x11= 1 331 սմ³

1186. Լուծե՛ք հավասարումը.

դ) 3x – 57 = 88

88+57=145

3x=145

145:3»48,33

բ) 3x + 7 = 10,

10-7=3

3x=3

3:3=1

X=1

Մաթեմատիկա դասարանական 02.05.2023թ

02.05.2023թ-Տասնորդական կոտորակների բազմապատկումը

Տեսություն՝

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1148-ա,գ,ե; 1150-ա,գ,ե,; 1152-ա,գ,ե; 1159; 1161; 1163-ա,գ

1148. Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 3,81 ⋅ 2,95=11,2395

գ) 0,782 ⋅ 0,55=0,4301

ե) 1,11 ⋅ 0,32=0,3552

1150. Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 6,251 ⋅ 7=43,757

գ) 18,11 ⋅ 30=543,3

ե) 0,04 ⋅ 85=3,4

1152. Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 12 ⋅ 0,36=4,32

գ) 5 ⋅ 66,99=334,950

ե) 77 ⋅ 0,98=75,46

1161. Ո՞րն է այն ամենամեծ բնական թիվը, որին բաժանվում են 48 և

64 թվերը։

48:8=6     64:8=8

Պատ՝8

1163. Արտահայտե՛ք կիլոգրամներով.

ա) 7 կգ 344 գ=7,344

գ) 1 կգ 600 գ=1,6

Մաթեմատիկա տնային 02․05․2023թ․

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1148-բ,դ,զ; 1150-բ,դ,զ; 1152-բ,դ,զ; 1160; 1162; 1163-բ,դ,զ

1148. Կատարե՛ք բազմապատկում.

, զ) 0,92 ⋅ 10,03=92,276

բ) 16,387 ⋅ 0,29  =4,75223

դ) 17,32 ⋅ 896,1 =15520,452

1150. Կատարե՛ք բազմապատկում.

դ) 14,55 ⋅ 2=29,10

բ) 0,302 ⋅ 5=1,510

զ) 6,37 ⋅ 9=57,33

1152. Կատարե՛ք բազմապատկում

դ) 4 ⋅ 2,575 =10,300=10,3

բ) 200 ⋅ 1,25 = 250,00=250

զ) 134 ⋅ 1,73 = 231,82

1160. Գտե՛ք 17‐ի բազմապատիկ բոլոր երկնիշ թվերը։

17×1=17

17×2=34

17×3=51

17×4=56

17×5=85

Պատ՝ 17,34,51,56,85

1162. Կիրառելով բազմապատկման զուգորդական օրենքը՝ հաշվե՛ք

առավել հարմար եղանակով.

բ) 6 ⋅ 39 ⋅ 5=6*5*39=30*39=1170

գ) 4 ⋅ 8 ⋅ 5=4*5*8=20*8=160

դ) 25 ⋅ 19 ⋅ 8=25*8*19=200*19=3800

1163. Արտահայտե՛ք կիլոգրամներով.

բ) 13 կգ 45 գ=13,045 կգ

դ) 4 ց 15 կգ 23 գ, =415, 023կգ զ) 188 գ=0,18

Մաթեմատիկա տնային 28․04․2023թ․

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1130-բ,դ; 1132-բ,դ,զ; 1133-բ; 1139-բ; 1140

1130. Լուծե՛ք հավասարումը.

բ) 43,19 + x = 45,114 ,

x=45,114-43,19

x=1,924

 դ) 53,27 + x = 90։

x=90-53,27

x=36,73

1132. Կոտորակը ներկայացրե՛ք ամբողջ թվի և մեկից փոքր տասնորդական

կոտորակի տարբերության տեսքով.

բ) 2,84=3-0,16 դ) 15,001=16-0,999 , զ) 30,609=31-0,391,

1133. Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

բ) (56,37 – 43,21) ։ 10 – (2,36 – 2,01) ։ 100 ։

(56,37 – 43,21)= 13,16

13,16:10=1,316

(2,36 – 2,01)= 0,35

0,35:100=0,0035

1,316-0,0035=1,3125

1139. Փակագծե՛ր տեղադրեք այնպես, որ ստացված անհավասարությունը

ճիշտ լինի.

բ) (2 ⋅ 30 + 20) ⋅ 9 + 10 ⋅ 7 > 2 ⋅ 30 + 20 ⋅ 9 + 10 ⋅ 7։

790>310

1140. Երեք ուղիղներ տարված են այնպես, որ նրանց հատման կետերի քանակը 3 է։

Քանի՞ անկյուն կստացվի այդ ուղիղների հատումից։

Պատ՝12 անկյուն